Dr. Antonio Nanetti (Italija): NAJEFIKASNIJI NAČIN BORBE PROTIV VAROE

Tretman varoe oksalnom kiselinom uz prekid legla, za mene je budućnost suzbijanja varoe. Oksalna kiselina zaista predstavlja prijetelja pčelara

Tokom perioda zime, broj parazita varoe se manje ili više drži stabilnim. U rano proljeće, kada ponovo počne izlijetanje pčela, broj parazita naglo se povećava, sve do tog momenta dok ne ubije koloniju.

Broj parazita varoe se svakog mjeseca uduplava. Ako ove zime imamo deset parazita u košnici, sljedećeg septembra ćemo imati preko 1000. Ili, ako krenemo sa 100 parazita, u septembru naredne godine ćemo završiti sa preko 12000 parazita varoe u košnici. To je broj parazita koji će definitivno izazvati smrt pčelinje kolonije.
To znači da iz zime treba da izađemo sa što manje parazita. Što znači da nam je potreban veoma efikasan zimski tretman, nakon kojeg ćemo iz zime izaći sa 50 parazita i manje.

Ključni tretmani za uklanjanje varoe

Postoje dva tretmana bez kojih ne možete pčelariti danas: zimski i ljetni.
Zimski tretman koji se sprovodi kada u koloniji nema larvi. Ako uspijete da u ovom tretmanu broj parazita smanjite na što manji broj, u proljeće ćete ući sa što manje varoa, pa to predstavlja mogućnost da efikasno uradite i ljetni tretman.

Da bi uspješno kontrolisali broj parazita u košnici, moramo poštovati tri ključna elementa.

1. visoko efikasan zimski tretman
2. visoko efikasan ljetni tretman
3. tretman ljeti treba da se desi prije nego se veličina pčelinje kolonije smanji

Tretman varoe oksalnom kiselinom uz prekid legla, za mene je budućnost suzbijanja varoe. Oksalna kiselina je zaista prijatelj pčelara. Razlog velike efikasnosti oksalne kiseline kod suzbijanja varoe leži u osjetljivosti varoe prema kiseloj sredini, koji oksalna kiselina upravo izaziva.

Recept koji koristim je jedan kilogram šećera, jedna litra destilovane vode i 100 grama oksalne kiseline. Po pčelinjoj ulici sipam 5 mililitara ovako pripremljenog rastvora.

Efikasnost ovog tretmana je i preko 95 %. Tretman radim špricom. Problem koji može da se desi ako se tretman radi sublimaciom, je što pčelar može da udahne mikrokristale i to može da izazove problem. Oksalna kiselina treba da se koristi u pčelarstvu, ali treba da se vodi računa o dozi, je ona može biti opasna.

Ljetni tretman

Postavlja se pitanje da li oksalna kiselina može da se radi i ljeti. Naravno da može. Ali se treba riješiti svih larvi iz zajednice. Odnosno, u zajednici treba stvoriti uslove koji su slični zimskim uslovima. To možemo postići tako što ćemo spriječiti maticu da kontinuirano polaže jaja. Za to se možemo poslužiti kavezom, koji je malo veći od onog koji se koristi za prodaju matica. Velik je negdje oko 14 x 7 cm. Treba da ga utisnete u saće. Veličina otvora na kavezu je takva da matica ne može da prođe kroz njega, ali pčele mogu da prilaze matici, da je hrane, da je griju i td.

Prva faza je da locirate maticu, da je nađete, da je uhvatite, lagano stavite u kavez i kavez zatvorite. Period zatvaranje matice je 25 dana. Ovaj period od 25 dana se uzima jer je larvama potrebno 24 dana da se izlegu. Znači 25. dana sigurno više nama larvi u koloniji. To je moment kada zajednicu možete tretirati oksalnom kiselinom kao što radite i zimi.

Rezultati koje smo radili na pčelinjim zajednicama pokazali su da je ljetni tretman oksalnom kiselinom veoma efikasan. Tolerancija pčela na ovaj tretman je veoma dobra.

Važnost perioda zatvaranje matice

Period zatvaranja matice je, rekli smo, 25 dana. To želim da dokažem i praktično. Radili smo na četiri grupe. Prva grupa je tretirana 18 dana nakon što smo maticu zatvorili. Druga grupa je tretirana nakon 21 dana. Znači da su se sve radilice izlegle. Treća grupa je tretirana nakon 25 dana što znači da su se i svi trutovi izlegli. I četvrtu grupu smo tretirali nakon 28 dana nakon što smo maticu zatvorili.

Efikasnost kod prve grupe, dakle tamo gdje je tretman rađen 18 dana nakon što je matica zatvorena, bila je 93 %. U Drugoj grupi efikasnost je dostigla 98 %.
Nakon 25 dana, odnosno treća grupa, efikasnost je 99 posto. Ista efikasnost se dobije i nakon 28 dana, odnosno to je bila četvrta grupa.

Kada pogledate ove razlike između prve, druge i treće grupe možete reći da je to skoro pa isto, jer je mala razlika između 93 %, 98 % i 99 %. Ali, to nije tačno.

U zajednicama koje smo tretirali 25. i 28. dana nakon zatvaranja matice, pronašli smo oko 40 krpelja koji su preživjeli tretman. Tretman 21. dana od dana zatvaranja matice, dakle ona koji je imao samo 1 % manju efikasnost, imao je oko 100 krpelja koji su preživjeli tretman oksalnom kiselinom. Ako se sada sjetite da se broj krpelja u koloniji svakog mjeseca udvostručuje, vidimo da je u ovoj grupi krpelj dva puta u boljoj poziciji nego u prethodne dvije grupe. Ako ostavite ove krpelje da žive, u trećoj i četvrtoj grupi na kraju godine ćete imati oko 100 krpelja, dok ćete u drugoj grupi imati mnogo više. Najgora situacija bila je kod grupe koju smo tretirali 18. dan od zatvaranja matice. Pronašli smo oko 360 varoa koje su preživjele tretman oksalnom kiselinom.

Sada vidite koliko je važno pravilno uraditi tretman oksalnom kiselinom.

Ova naša metoda do sada je pokazala najveću efikasnost kod uklanjanja krpelja varoe u odnosu na sve ostale tretmane koje koriste pčelari. Naša efikasnost je i do 99,7 posto, nema zagađenja meda, metoda je bezbjedna za maticu. Tamo gdje smo zatvarali maticu u kaveze cijela kolonija je bila u boljem stanju, pčele su izgledale mnogo življe. Ne znamo pravi razlog, ali ovaj metod popravlja opšte stanje kolonije. (BHPČELAR/ARHIVA)